Japonya ile Güney Kore arasında heykel krizi
İkinci Dünya Savaşı sırasında Güney Koreli kadınların Japon ordusu tarafından seks kölesi olarak kullanılması nedeniyle yıllardan beri iki ülke arasında bir türlü son bulmayan husumet, bir heykelle yeniden alevlendi.
Pyeongchang’daki Kore Botanik Bahçesi’ne dikilen ‘Ebedi Kefaret’ adlı heykelde, Güney Koreli bir kadının önünde dizlerinin üstüne çökerek özür dileyen figürün Japonya Başbakanı Şinzo Abe’ye benzetilmesi üzerine diplomatik kriz çıktı.
Japonya Hükümet Sözcüsü Yoshihide Suga, heykelle ilgili haberler doğruysa, bunun ‘affedilemez’ bir uluslararası protokol ihlali olacağını söyledi. Suga, “Eğer doğruysa Japonya-Kore ilişkileri üzerinde belirleyici bir etkisi olacaktır” dedi.
‘Özür dileme konumunda olabilecek herkesi temsil ediyor’
Botanik bahçesinin işletmecisi Kim Chang-ryul ise Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, diz çöken figürün, söz konusu bu tarihi yanlış için resmen özür dileme konumunda olabilecek herkesi temsil ettiğini, özellikle Şinzo Abe olmadığını belirtti.
Kim, “Eğer o kişi Abe ise, o zaman bu iyi olur” diye konuştu.
Güney Kore Dışişleri Bakanlığı ise dikkate alınması gereken uluslararası bir protokol olabileceğini açıkladı. Ancak heykelin bir vatandaş tarafından dikildiğini vurgulayarak daha fazla yorum yapmayı reddetti.
İlk heykel değil
Savaş sırasında yaklaşık 200 bin Güney Koreli kadının kaçırılarak Japonya’daki askeri genelevlerde çalışmaya zorlandığı tahmin ediliyor. Daha önce de buna benzer heykeller başkent Seul’daki Japonya Büyükelçiliği’nin önü başta olmak üzere çeşitli yerlere yerleştirilmişti.
Hayatta kalanlar istismar mağdurlarından uygun şekilde özür dilenip tazminat verilmesi uzun süredir iki ülke ilişkilerini geren konulardan biri olarak görülüyor.
Anlaşma karşılığında fon kurdu, 'artık suçlama' dedi
Tokyo ve Seul yönetimleri arasında uzun süre devam eden görüşmelerden sonra Aralık 2015'te varılan anlaşma çerçevesinde, geçmişte köle yapılan kadınların terapisi ve maddi ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik projeler organize edilmesi amacıyla Seul'de bir vakıf kurulmuştu. Şinzo Abe hayatta kalanlardan özür dilemişti, böylece Japonya konunun 'nihai ve değiştirilemez şekilde' karara bağlandığını savunmuştu.
Anlaşma karşılığında Japonya, Güney Kore'nin artık bu konuda suçlayıcı ifade ve tavırlardan kaçınmasını talep etmişti.
Ancak anlaşmanın kusurlu olduğunu savunan Güney Kore, mağdurların yeterince fikri alınmadığı gerekçesiyle 2019'da bu fonun çalışmalarını durdurmuştu. Hayatta kalan mağdurlar dahil pek çok Güney Koreli de Japonya'nın parayla konuyu örtbas etmeye çalıştığını savunmuştu.