Güney Kıbrıs’a silah ambargosu kalkacak mı?

ABD Temsilciler Meclisi, içinde Güney Kıbrıs’a 32 yıldır uygulanan silah ambargosunun kaldırılmasının da bulunduğu, “2020 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası”nın (NDAA) kendi versiyonunu onayladı.

197’ye karşı 220 oyla geçen yasaya, Temsilciler Meclisi’nde azınlıkta bulunan hiçbir Cumhuriyetçi Partili üye destek vermedi. Ancak geçen ay geçen Senato versiyonunda da benzer bir ek madde bulunmasından dolayı, Kongre’nin iki kanadının oluşturacağı ortak tasarıda Güney Kıbrıs maddesinin kabul edilmesi olasılığı kuvvetli.

Savunma Bakanlığı’nın politikaları ve bütçesi üzerinde belirleyici öneme sahip NDAA, Kongre’nin her yıl geçirdiği ve yasalaştırdığı birkaç tasarıdan biri konumunda bulunuyor. Yarım yüzyıldan uzun süredir her yıl yasalaşan bir düzenleme olmasından dolayı Kongre üyeleri bunu geniş yelpazede politika adımları için bir araç olarak kullanıyor.

Tasarının Temsilciler Meclisi versiyonundaki Güney Kıbrıs maddesi Demokrat Partili Rhode Island üyesi David N. Cicilline tarafından eklendi. Güney Kıbrıs’ın silah alımında başka ülkelere bağımlı kaldığının altını çizen Cicilline, bu durumun ABD’nin ulusal çıkarlarına da tehdit oluşturduğunu savunuyor.

“Kıbrıs Cumhuriyeti’nin (Güney Kıbrıs) ABD’nin terörle ve Avrupa’da ortaya çıkan yeni tehditlerle mücadelede kilit bir müttefik olduğunu” vurgulayan Cicilline, bu ambargonun son 25 yıldır bu ilişkinin gücüne ve önemine uygun olmadığı görüşünü savundu. Cicilline, Güney Kıbrıs’a yönelik “zamanı geçmiş” bu politikayı sonlandırmanın hem bölgesel istikrara hem de nesiller boyu sürecek bir stratejik ortaklığa hizmet edeceğini savundu. Cicilline’nin sunduğu ek maddede ambargonun kaldırılmasının, Güney Kıbrıs’ın NATO’nun Barış İçin Ortaklık Programı’na katılmasının önünü açabileceği belirtiliyor.

ABD’nin Güney Kıbrıs’a yönelik silah ambargosu, adanın yeniden birleşmesini teşvik etmek amacıyla 1987 yılında yürürlüğe girmişti. Cicilline, bu durumun Rum tarafını ABD’nin çıkarlarına karşı duran ülkelerden silah temin etmeye zorladığını savunuyor. Bununla birlikte ambargonun kaldırılması, Güney Kıbrıs’ın limanlarını Rus askeri gemilerine kapaması ön şartını getiriyor.

NDAA’in Temsilciler Meclisi’nden geçen 2020 Mali Yılı tasarısı 733 milyar dolarlık harcamaya onay veriyor. Geçen ay Senato’dan geçen ve Senato’daki Cumhuriyetçi Partililerin desteğini alan tasarısıysa 750 milyar dolarlık savunma harcaması öngörüyor. Ancak Kongre’nin iki kanadında partizan çizgilerde kabul edilen tasarıların 17 milyar dolarlık fark içermesinden dolayı istediği bütçeyi tam alamayan Başkan Donald Trump Temsilciler Meclisi versiyonunu veto edeceğini söyledi. Temsilciler Meclisi versiyonu, Trump’ın Meksika sınırına duvar inşa etmesini sağlayacak ödeneği sağlamadığı gibi, Kongre onayı olmadan İran’a savaş ilan etmesinin de önüne geçiyor.

Tasarının tam olarak yasalaşması için önce Temsilciler Meclisi ve Senato üyelerinin oluşturacağı konferans komisyonundan ortak bir versiyonun geçmesi ve ardından imza için Başkan Trump’a gönderilmesi gerekiyor. Senato tasarısında da, Demokrat Parti New Jersey Senatörü Bob Menendez’in Güney Kıbrıs’a silah ambargosunun kaldırılması amacıyla eklediği benzer bir madde bulunuyor.